Makad Geliş
Genelikle doğumdan birkaç hafta önceye kadar bebekler başları aşağıya doğum kanalına doğru yönlenerek doğum pozisyonu alırlar. Eğer baş gelişi olmazsa bebekler doğum kanalına ayak ve kalçaları ile gelebilir. Bu geliş şekli makad geliş olup yaklaşık % 4 oranında görülür.
Makad Geliş Tipleri
- Tam Makad: Kalçalar doğum kanalına doğru yönelmiş bacaklar dizden bükülüp ayaklar kalçaların yanında yer alır.
- Frank Makad: Kalçalar doğum kanalına doğru yönelmiş bacaklar dizden uzatılıp ayaklar başın yanında yer alır.
- Ayak Geliş: Önde gelen kısım ayaklardan biri veya her ikisi olabilir.
Makad Geliş Sebepleri
Makad gelişin kesin sebebi bilinmiyor. Ama daha sık görülen nedenleri sıralarsak:
- Takip eden gebelikler
- Çoğul gebelik
- Erken doğum
- Amniyon sıvısının çok az ve çok fazla olması
- Rahimde şekil bozuklukları
- Rahimde myom olması
- Plasenta previa
Makad Geliş Tanısı Nasıl Konur?
Doğumdan birkaç hafta önce yapılan muayenede bebeğin pozisyonu tespit edilir. Eskiden elle karından muayene ile (Leopold Manevrası) pozisyon tespiti yapılırken artık ültrason ile makad geliş tespit edilir.
Makad Gelişte Yanlış Giden bir şeyler mi Var?
Çoğu makad geliş sağlıklı olarak doğar. Günümüzde makad gelişlerin çoğu sezaryen ile doğmasına rağmen uygun makad gelişler vajinal doğum yapabilir. Doğum defektleri makad gelişlerde çok az miktarda fazla olmakta.
Makad Geliş Pozisyonu Değiştirilebilir mi?
Makad gelişin döndürülmeye çalışılması için en uygun zaman 32-37. haftalar arasıdır. Bunun için denenen birçok yöntem var.
- Tıbbi Yöntemler:
- Eksternal Versiyon: Bebeğin rahim içinde döndürülmesi için yapılan yöntem. Rahim gevşemesi için ilaç verilir. Ültrason ile bebeğin, plasentanın yeri ile amniyon sıvısının miktarına bakılır. Nazikçe alt karında bebek baş aşağı pozisyona doğru itilir. Bebeğin kalp atımları yakından takip edilir. Eğer kalp ritminde bozulma olursa eksternal versiyon işlemi hemen durdurulur. Eğer yeteri kadar amniyon sıvısı yoksa başarı ihtimali azalır.
- Kriopraktik Bakım: Kriopraktik kas iskelet sistemi ve sinir sistemi ile birlikte değerlendirme olarak bilinir. Rahim ve rahimi çevreleyen bağlar gevşetilerek pelvisteki stres ortadan kaldırılır. Uterusun gevşemesiyle makad geliş baş gelişe döner. Bu yöntem Webster Breech Yöntemi olarak bilinir.
- Doğal Teknikler:
- Kalça Kaldırma: Kalça altına günde 3 kez 10-150 dakika 30 cm yükseltecek kadar sert yastık yerleştirilir. Bu işlem sırasında midenin boş olması gerekir. Kalça yükseltildiğinde gevşenir ve karın bölgesi rahat bırakılır.
- Müzik: Bebekler sesleri duyabilir. Bazı kadınlarda karnın alt bölgesine kulaklılarla müzik veya ses vermek bebeğin dikkatini çeker ve başının o tafra yönlenmesini sağlar.
Makad Gelişte Vajinal Doğum mu Sezaryen mi?
Makad geliş çoğunlukla sezaryen ile doğurtulmakla birlikte vajınal normal doğum olabilir.
Makad gelişte vajinal doğum için:
- Frank makad geliş olmalı ve doğum zamanında olmalı
- Doğum sırasında fetal distres gelişmemeli (kalp atımları bozulmamalı)
- Rahim ağzı tamamen silinip açılmalı
- İri bebek olmamalı
- Acil ameliyat şartları olmalı
Makad Gelişte Vajinal Doğum Riskleri
Doğum zamanı bebeğin başı vücudun en büyük parçası olduğu için baş gelişlerde eğer iri bebek değilse başın geçtiği yerden vücut rahatlıkla çıkar. Makad gelişte arkadan gelen baş çıkarken takılabilir.
Prematür doğumlarda (zamanından önce doğum) bebeğin doğum sırasında strese girmesi çok kolay olduğu için sezaryen planlanmalı.
Diğer bir sıkıntı kordon sarkması makad gelişlerde sık olur. Bunun sonucunda kordon sıkışmasına bağlı olarak bebeğe giden oksijen ve kan kesilir. Böylece bebeğin hayati tehlikeye girer. Acil sezaryen yapılması gerekir.